Hoe houd ik mijn ruimte binnen het gezin?

Sinds de vraag gesteld is, spookt hij door mijn hoofd. Ruimte voor jezelf in quarantainetijd, hoe doe je dat? Mijn eerste neiging is om achteruit te stappen. Niks voor mij, deze vraag. Laat iemand anders deze vraag maar beantwoorden. Ik ben niet van de praktische tips. Toch intrigeert de vraag me wel. Juist omdat ik het er zelf ook zo’n moeite mee heb om genoeg ruimte voor mezelf te houden binnen het gezin. Bij deze tien regels om ruimte voor jezelf te maken in quarantainetijd:

Regel 1: Iedere seconde telt
Zodra de kinderen iets anders te doen hebben, neem je tijd voor jezelf. Richt je op dat wat je heel graag ongestoord zou willen doen. Even een artikel lezen, vriendin bellen, iets lekkers eten, in de zon zitten, je boek lezen, een whatsapp sturen, een blog schrijven. Bewaar alle andere ‘verplichte’ aandachtsvrije taken tot de kinderen weer in de buurt zijn. Zoals koken, de was opvouwen, de vloer vegen, een werkmail versturen.

Regel 2: Denk in mogelijkheden
Waar kan ik wel ruimte creëren? Zo gingen we laatst met z’n 4-en in de auto op pad. Op de terugweg ben ik niet ingestapt, maar in mijn eentje terug naar huis gewandeld. Wat een vrijheid. Alle ruimte om te bewegen, een vriendin te bellen, foto’s te maken van de bloeiende bomen, in alle rust op een bankje te zitten.

Regel 3: Combineer
Al ‘plankend’ en ‘opdrukkend’ overhoor ik de keersommen van mijn zoon. Hij mag de timer bewaken. Ik noem al puffend de keersommen op. Win-win. En wanneer de kinderen muziek willen horen, kiezen we beurtelings een nummer uit. Ook ik. Zo heb ik ook even ‘mijn momentje’.

Regel 4: Offer je op
Verschuil je achter huishoudtaken. Klinkt vreemd, maar het werkt als een tierelier. ‘OK, ik verf dat wandje wel schat. De badkamer schoonmaken, geen probleem.’ Onder het mom van opoffering voor het grotere geheel, creëerde ik onbedoeld een hele hoop ruimte. Lekker op mijn eigen manier, eigen tempo aan de slag. Met niemand om me heen. ‘Nee lieverd, je hoeft echt niet te helpen.’ Muziekje op, luid meezingen, mijn ruimte bleek gegarandeerd. Het hele gezin voelde onbewust aan dat er nu rekening met mij gehouden moest worden. Opgepropt tussen alle spullen, televisie zacht, zaten manlief en de kinderen op de bank. Mama heeft alle ruimte nodig. Zij verricht belangrijk werk. Voor het hele gezin. Zo simpel kan het dus zijn.

Regel 5: Weet wat je wilt
Dit lijkt een open deur, maar ik krijg toch heel wat mensen in mijn werkruimte met als coachingsvraag: Wat wil ik? Zolang je dat niet helder hebt, is er alle ruimte voor een ander die het wel weet. In gesprek met een docent over de afronding van mijn opleiding, ontdekte ik dat ik graag dit leerjaar wil afronden. Ondanks dat ik als een berg opzie tegen de tijd die ik nog moet besteden aan het tentamen, het leerverslag, de extra corona-opdrachten. En er eigenlijk geen ruimte voor heb. Toch is uitstel van het afstuderen geen optie. En als dit is wat ik wil, moet is dus wel de ruimte regelen om dit mogelijk te maken. Hieruit volgt de volgende regel.

Regel 6: Vraag tijd
Klinkt vanzelfsprekend, maar met twee zelfstandigen onder één dak plus twee basisschoolgaande kinderen, ontstaat er al snel een schaarste in tijd. Een strijd om de tijd die ik liever vermijd. Met als gevolg dat ik tijd te kort kom, boos word. En, je raadt het al, vanuit deze krapte op volle kracht de confrontatie opzoek. Met alle gevolgen van dien. Afgelopen week heb ik het anders aangepakt. Met mijn doel helder voor ogen, de mogelijke weerstand ingecalculeerd, heb ik tijdig tijd gevraagd. Ok, het was nog steeds geen prettig gesprek, maar we zijn wel tot werkbare afspraken gekomen. Mijn studieruimte voor de komende vier weken is geregeld.

Regel 7: Signaleer opvoedkansen
Ik schrijf dit blog vanuit mijn tuinstoel in de brandende zon. Ondertussen ben ik ook aanspreekpunt voor mijn twee kinderen en hun vriendjes. De voordeur bel gaat. Mijn kind. Of ik even de deur open wil doen. Dit is een opvoedkans. Als ik nu aangeef dat hij achterom moet lopen, heb ik hier de komende dagen plezier van. Ik sta op en gebaar dat hij via de achterdeur binnen kan komen. Ongevoelig voor boze blikken en smekende gebaren.

Regel 8: Ken jezelf en je valkuilen
Gezinsleden hebben vaak beter door dan jijzelf hoe ze jouw ruimte kunnen opeisen. Zo gaat de trukendoos van mijn dochter open op het moment dat ik haar naar bed breng en aangeef naar beneden te gaan. ‘Alsjeblieft, blijf nog even mammie, kijkt ze me smekend aan. Nog één kusje. Ik moet je nog iets vertellen.’ Voor ik het weet zijn we weer een kwartier verder. Een kwartier in mindering gebracht op mijn eigen tijd. Inmiddels ben ik voorbereid, dankzij een resolute uitspraak van een ervaren moeder-vriendin; ‘Je kunt de hele dag je verhaal bij me kwijt, dus het is niet nodig om dit nu te vertellen. Morgen ben ik er weer voor je.’ Heerlijk. Zo waar. Twee vliegen in één klap. Een opvoedkans en begrenzing zonder schuldgevoel. Deze uitspraak heb ik goed in mijn oren geknoopt.

Regel 9: Zoek ruimte
Het buurjongetje stapt de tuin binnen. ‘Mijn bal ligt bij jullie op het dak. Wil je die eraf halen?’ ‘Is dat nu nodig?’ vraag ik hem. ‘Of kan het ook straks?’ ‘Ja, het kan ook straks.’ Geregeld.

Regel 10: Heb geduld
Als je niet investeert, ontstaat er vanzelf ruimte. Een buurvrouw stapt de tuin binnen. We hebben het even over ons juf-zijn. Ze is al twee keer door de echte meester gebeld. Haar dochter uit een online meet gestuurd. Broedend op regel 10, vertel ik haar dat ik deze blog schrijf over ruimte tijdens quarantainetijd. Ze reageert laconiek. ‘Ik krijg steeds meer ruimte. Jij niet? Nu ik steeds minder tijd in mijn werk investeer, droogt het werk vanzelf op.’ Een waarheid als een koe.

Advies
Mochten alle voorgaande regels niet haalbaar blijken en coaching geen optie, dan adviseer ik regel 10. Je zult zien hoe snel er ruimte ontstaat.