Wc-papier als houvast in onzekere tijden

Maatregelen tegen het coronavirus in Nederland. Enkele quotes uit mijn praktijk van afgelopen week:

‘Ik zit al drie dagen binnen. Dit is de eerste keer dat ik weer buiten ben. Ben zo druk met regelen voor het werk, online meetings, calls. En daarnaast de begeleiding van de kinderen.’

‘Ik maak me zorgen over hoe het verder gaat. Ik woon alleen en heb echt wel de behoefte om mijn vrienden en andere mensen te zien.’

‘Ik merk dat nu we allemaal thuis zijn, het lastiger is om een moment voor mezelf te vinden. Mijn man is thuis, de kinderen zijn thuis. Ik vind het wel fijn om het huis soms even helemaal alleen voor mezelf te hebben.’

‘Ik zit in het buitenland bij mijn vriend. Een bewuste keuze om nu bij hem te zijn. Maar ik voel me als een gekooide tijger en ik mis de veiligheid van mijn eigen huis.’

‘De begeleiding van de kinderen vraagt meer dan ik dacht. De een werkt helemaal zelfstandig. De ander neemt niks van me aan als ik iets probeer uit te leggen. De derde heeft weerstand tegen het werken met het online programma. Hoe ga ik hier mee om? Ik ben niet opgeleid tot meester.’

‘Ik weet niet wat ik moet doen met onze afspraak. Vier dagen de kinderen thuis geeft weinig ruimte om langs te komen. Ik stel onze sessies nog maar even uit als je het goed vindt.’

‘Het touwtrekken om de verdeling van zorgtaken is begonnen. Ik stel duidelijk mijn grenzen. Mijn partner vindt dat ik alleen maar aan mezelf denk en teveel flexibiliteit van hem vraag. Nu hebben we ruzie en voel ik me schuldig.’

Veerkrachtig omgaan met verandering
Het coronavirus en bijbehorende maatregelen doen een flink beroep op onze veerkracht vaardigheden. Ons vermogen om te gaan met verandering. Wat is het effect van deze verandering op jou? Wat is jouw antwoord op deze onverwachte situatie? Ineens worden we geconfronteerd met een nieuwe werkelijkheid en de onzekerheid over waar deze toe gaat leiden. Hoe lang gaat dit duren? Wat zullen de lange termijn effecten zijn? Een nieuwe situatie waar niemand ervaring mee heeft. Juist als er zoveel verandering in de omgeving is, werpt dat je terug op je eigen vermogen om met deze veranderingen om te gaan. Word je boos, bang, bedroefd of juist blij? Vertrouw je op jezelf? Op wat er wel is? Of zoek je naar houvast en grip in de buitenwereld? Bijvoorbeeld door het hamsteren van rollen wc-papier.

Inpassen in de nieuwe situatie
Deze nieuwe situatie kan van alles bij je oproepen. Het is mogelijk dat je terugvalt op oude, ineffectieve overlevingsmechanismen. Basis overlevingsstrategieën van vechten, vluchten of bevriezen. Mechanismen die je geleerd hebt in te zetten in onveilige situaties. Deze nieuwe situatie biedt dus ook kansen om te leren hoe je wel veerkrachtig en met de juiste zelfzorg met de situatie om kan gaan. Leren hoe je in de situatie aanwezig kunt blijven, in plaats van je te verzetten, te verdwijnen of te verstarren. Je kunt inpassen in plaats van aanpassen, zoals de haptonomie het zo mooi verwoordt.

Applaus voor de flexibiliteit in het onderwijs
Zelf zag ik in eerste instantie door het uitvallen van opleidings- en cursusdagen zeeën van ruimte ontstaan. Tot bleek dat de kinderen niet naar school zouden gaan en vier uur per dag online thuisonderwijs aangeboden kregen. Applaus voor de flexibiliteit in het onderwijs. Mijn partner en ik bleken echter minder flexibel en belandden in getouwtrek over wie wanneer de rol van meester of juf op zich zou nemen.

Als ik op zaterdag maar de boodschappen kan blijven doen
Al met al is het voor een ieder op zijn eigen manier zoeken naar een nieuwe wisselwerking met de omgeving. Hoe ga je daar veerkrachtig mee om? Zoals een vriendin van mij hoopvol appte: ‘er komt vast iets moois uit voort’. En een verbaasde cliënt verwoordde zijn standpunt over het hamstergedrag in de veelzeggende en relativerende woorden: ‘als ik op zaterdag de boodschappen kan blijven doen, vind ik het best.’ En een andere alleenwonende vriendin kondigde op assertieve wijze aan dat ze graag meer app- of telefonisch contact zou willen op het moment van een totale lockdown.

Letterlijk en figuurlijk stappen zetten
Zelf bied ik momenteel alternatieve coachingssessies aan. Ik zet mijn sessies om naar wandelcoaching of naar een online ontmoeting via Zoom. Met enthousiaste reacties als gevolg: ‘fijn om voor de afwisseling een andere aanpak te ervaren.’ ‘Heerlijk om buiten te zijn, ik zit al zoveel binnen.’ Zelf mis ik mijn zonnige, lichte, aangename werkruimte en mijn haptonomische werkwijze een beetje. Maar ik ben heel blij dat ik mijn werk nog kan doen. En geniet tijdens de sessies van de spelende eekhoorntjes. De zoete geuren en felle kleuren van de tot bloei komende natuur. De rijke variatie aan vogelgeluiden. En de stappen die mijn cliënten letterlijk en figuurlijk zetten.

Meer stevigheid in huis dan wc-papier
Het coronavirus doet een beroep op onze flexibiliteit en nieuwsgierigheid. Een wake up call die de vanzelfsprekende gang van zaken in de wereld in een ander licht plaatst. Die ons dwingt om nieuwsgierig te zijn naar nieuwe kennis, ervaringen en mogelijkheden. In het groot en in het klein. Een weg die tot nieuwe ontdekkingen leidt. Over de wereld, de mensheid en het mens-zijn. Graag wandel ik een stukje mee op jouw ontdekkingstocht. Op zoek naar jouw manier om veerkrachtig met deze nieuwe werkelijkheid om te gaan. Zodat je meer stevigheid en zekerheid in huis hebt, dan een paar rollen wc-papier!